Sprawcami sextortion mogą być osoby poznane online, jak również te, które znamy w tzw. realu. Przeważnie jest tak, że pozyskują one materiały od swoich ofiar wskutek flirtu czy też dłuższej relacji. Pierwsze zdjęcia, filmy przeważnie zostają wysłane dobrowolnie, zaś kolejne materiały najczęściej powstają wskutek groźby lub szantażu.
Jak podkreślają eksperci, sprawcy nie mają jednego, spójnego schematu działania. Szukają coraz nowszych i skuteczniejszych metod pozyskania od potencjalnej ofiary zdjęć lub filmów. Sposoby mogą być uzależnione od rodzaju korzyści, jakie sprawca chce uzyskać, a także charakteru działalności – czy działa on w pojedynkę, czy też jest członkiem zorganizowanej grupy. Wiele zależy również od poziomu umiejętności technicznych, a także od cech charakteru i reakcji potencjalnej ofiary.
Analiza różnych przypadków dowodzi, że ofiarą sextortion może zostać każdy, ale według Europolu i innych badaczy zjawiska szczególnie narażone są osoby młode, które:
- Są podatne na wpływy innych, łatwo je zmanipulować
- Nie mają zbyt wielu przyjaciół, dlatego chętnie szukają kontaktów online
- Ich rodzice lub opiekunowie nie sprawują lub sprawują na bardzo niskim poziomie kontrolę rodzicielską
- Znaczną ilość czasu spędzają online
Co jeśli dziecko, czy przyjaciel dziecka jest potencjalnie ofiarą wymuszeń i szantażowania?
Zastanów się nad tym co mogło się wydarzyć, oszacuj zagrożenie i zbilansuj je
- Dowiedz się co dziecko wie na temat osoby, której udostępniło materiały
- Jeśli dziecko zostało poproszone o wysłanie zdjęć lub filmów o charakterze seksualnym lub wymuszono od niego pieniądze, to jest to nielegalne. Przestępstwo powinno być zgłoszone na policję tak szybko, jak to możliwe
- Jeśli kolega ze szkoły wykorzystuje dane osobowe online, aby prześladować dziecko, powinieneś jak najszybciej porozmawiać z przedstawicielem szkoły. Jeśli presja pochodzi od rówieśnika spoza szkoły (np. sąsiad, znajomy) wówczas należy się skontaktować z osobą dorosłą, która odpowiada za sprawcę. W zależności od charakteru sprawy, może być ona również zgłoszona policji
Zapytaj jak doszło do kontaktu, za pośrednictwem jakiej platformy doszło do rozmowy i jak ta osoba komunikowała się z dzieckiem.
- Dowiedz się jak wiele osób mogło widzieć treści, które dziecko udostępniło
- Zaproponuj swoje wsparcie i pomoc
- Dziecko, które jest ofiarą potrzebuje pocieszenia i poczucia bezpieczeństwa. Wina nie leży po stronie dziecka. Padło ofiarą manipulacji przez osoby, które są odpowiednio do tego przygotowane
- Jeśli jesteś zaufaną osobą, zachęć dziecko do ujawnienia informacji rodzicom, zaoferuj też swoją pomoc
W jaki sposób zachęcić dziecko do rozmowy?
- Upewnij się, że dziecko wie, że może Ci ufać
- Daj mu czas i przestrzeń, słuchaj uważnie tego co mówi
- Nie osądzaj, ani nie oceniaj
- Zapytaj czy jest coś szczególnego, czego od Ciebie potrzebuje lub co mu może pomóc
- Pozwól mu wybrać osobę, z którą chce porozmawiać. Być może łatwiej będzie mu rozmawiać z osobą, która jest w zbliżonym wieku, lepiej znającą się na sprawach internetowych. Jeśli tak jest - pomóż zainicjować taką rozmowę
Źródło: Akademia NASK
