Raport z badań "Problematyczne używanie internetu przez młodzież" przygotowała Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę. Badania pokazują m.in., że wśród polskich nastolatków w wieku 12–17 lat problematyczne używanie internetu (PUI) występuje u 11,9 proc., a 11,4 proc. to osoby z częściowymi objawami PUI. Okazuje się też, że problem częściej dotyczy dziewcząt niż chłopców oraz starszych nastolatków (w wieku 15–17 lat).
Ponad połowa (54,4 proc.) młodych ludzi miała kontakt z niebezpiecznymi treściami w internecie. Niemal co trzeci badany widział w sieci sceny okrucieństwa i przemocy, a co czwarty – treści dotyczące sposobów samookaleczania się, materiały pornograficzne oraz zachęcające do obrażania innych lub dyskryminujące.
"Osoby, które używają problematycznie internetu, istotnie częściej mają kontakt z niebezpiecznymi treściami, w tym dotyczącymi okaleczania się i sposobów popełniania samobójstwa, a także istotnie częściej podejmują zachowania autoagresywne" – czytamy w raporcie. Dużo rzadziej natomiast spędzają czas offline – aktywnie uprawiając sport, czytając książki lub grając w gry planszowe.
Co to jest PUI
W raporcie podkreślono, że istnieją różne definicje problematycznego używania internetu. Mark Griffiths (1996) jako pierwszy wyróżnił sześć symptomów PUI:
- Dominacja – korzystanie z sieci staje się priorytetem codziennego funkcjonowania
- Zmiana nastroju – korzystanie z internetu w celu poprawy samopoczucia
- Zwiększona tolerancja – zwiększona potrzeba korzystania z sieci
- Zespół abstynencyjny – pojawienie się rozdrażnienia, niepokoju, poirytowania w momencie ograniczenia dostępu do internetu
- Konflikt – między użytkownikiem a rodziną, znajomymi lub obowiązkami szkolnymi
- Nawroty – intensywne, niekontrolowane powracanie do problemowego korzystania ze świata wirtualnego
Kimberly Young, prekursorka badań w obszarze PUI (1998) wyróżniła osiem objawów nałogowego korzystania z internetu (Izdebski, Kotyśko, 2016):
- Zaabsorbowanie internetem
- Zwiększenie ilości czasu spędzanego w świecie wirtualnym w celu osiągnięcia satysfakcji
- Brak kontroli nad spędzaniem czasu w internecie
- Doświadczanie uczucia przygnębienia, niepokoju lub rozdrażnienia w momencie ograniczenia dostępu do internetu
- Nieumiejętność planowania czasu przeznaczonego na przebywanie w sieci
- Problemy społeczne i osobiste w związku z silnym zaangażowaniem w świat wirtualny
- Okłamywanie bliskich osób w celu ukrycia zaabsorbowania internetem
- Internet jako forma ucieczki od trudności, problemów, przykrych stanów emocjonalnych
Z całym raportem "Problematyczne używanie internetu przez młodzież" można zapoznać się
FDDS prowadzi kampanię - "Domowe zasady ekranowe". Celem jest uświadomienie rodzicom problemu nadużywania urządzeń ekranowych przez nich samych oraz dzieci i młodzież, a także zwrócenie uwagi na negatywny wpływ nadmiaru ekranów na relacje rodzinne oraz zdrowie – na rozwój mózgu u najmłodszych, wzrok, czy jakość snu.