Uzależnienie, mówiąc w uproszczeniu, to zaburzenie obszaru psychicznego i fizycznego człowieka, które zmusza do poszukiwania i stosowania gratyfikującego bodźca (np. alkoholu, narkotyku czy pornografii). Gratyfikacja seksualna to wyjątkowo silna i atrakcyjna emocjonalnie aktywność mózgu, która sama w sobie jest czymś pozytywnym. Uaktywnia ona w mózgu tzw. układ nagrody, który reaguje na różne bodźce wywołujące przyjemność, jak czynią to wszystkie fizjologiczne działania człowieka, np. spożywanie posiłku.
Działanie mózgowego układu nagrody powoduje, że organizm uczy się i powtarza zachowania istotne z punktu widzenia zaspokojenia ważnych życiowo potrzeb popędowych, takich jak seks, jedzenie i potrzeb społecznych, np. kontaktu z drugim człowiekiem. Nagminne korzystanie z pornografii rodzi samowzmacniający się mechanizm powtarzania patologicznych czynności, obcych ewolucyjnie mózgowemu układowi nagrody, co może owocować uzależnieniem i wykorzystywaniem w przyszłości coraz drastyczniejszego i dewiacyjnego materiału (np. pornografii związanej z agresją i przemocą czy pornografii dziecięcej).
Źródła:
- B.Y. Park, G. Wilson, J. Berger, M. Christman, B. Reina, F. Bishop, W.P. Klam, A.P. Doan, Is Internet Pornography Causing Sexual Dysfunctions? A Review with Clinical Reports, "Behavioral Sciences", 2016.
- M.E. Andrzejewski, B.L. McKee, A.E. Baldwin, L. Burns, P. Hernandez, The clinical relevance of neuroplasticity in corticostriatal networks during operant learning, "Neuroscience & Biobehavioral Reviews", nr 37, listopad 2013.
- S.E. Hyman, Addiction: A disease of learning and memory, "The American Journal of Psychiatry", nr 162, 2005.
- T.L. Doremus-Fitzwater, E.I. Varlinskaya, L.P. Spear, Motivational systems in adolescence: Possible implications for age differences in substance abuse and other risk-taking behaviors, "Brain and Cognition", nr 72, luty 2010.
- K.C. Seigfried-Spellar, M.K. Rogers, Does deviant pornography use follow a Guttman - like progression?, "Computers in Human Behavior", nr 29, wrzesień 2013.
Występuje istotna korelacja między np. wczesnym kontaktem z pornografią a uzależnieniem od pornografii.
Źródło:
- C. Harper, D.C. Hodigins, Examining Correlates of Problematic Internet Pornography Use Among University Students, "Journal of Behavioral Addictions", nr 5, maj 2016.
Badania z ostatnich dwóch dekad dowodzą, że nadmierna konsumpcja pornografii jest powiązana ze znanymi już neurobiologicznymi mechanizmami typowymi dla tych występujących w przypadku uzależnień od różnych substancji, np. narkotyków.
Źródło:
- Ch. Montag, M. Reuter, Internet Addiction: Neuroscientific Approaches and Therapeutical Implications Including Smartphone Addiction (Studies in Neuroscience, Psychology and Behavioral Economics), "Springer International Publishing Switzerland", 2017.
Dobrze przebadaną właściwością każdego uzależnienia jest wzrost tolerancji – potrzeba coraz większej ilości substancji lub bodźców dla uzyskania tego samego lub silniejszego efektu oddziaływania. U osób uzależnionych od internetowych zachowań seksualnych może to oznaczać konieczność spędzania większej liczby godzin w internecie, posiadania większej liczby partnerów lub podejmowania bardziej ekstremalnych i ryzykownych zachowań, włącznie z powtarzaniem zachowań dostrzeżonych w internecie do świata rzeczywistego.
Źródło:
- J.P. Schneider, Effects of cybersex addiction on the family: Results of a survey, "Sexual Addiction & Compulsivity", nr 7, 2000.
Cały raport jest dostępny tutaj.
