Wykład dr. hab. Mateusza Goli, psychoterapeuty i nerokognitywisty, profesora w Instytucie Psychologii Polskiej Akademii Nauk oraz Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego, odbył się w ramach konferencji "Uzależnienia behawioralne", zorganizowanej przez Koło Naukowe Psychologii Klinicznej Uniwersytetu SWPS we Wrocławiu.
Jak podkreślono, uzależnienia behawioralne, czyli te dotyczące różnych zachowań, są stosunkowo nowym pojęciem. W 2019 r. Światowa Organizacja Zdrowia oficjalnie włączyła do Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (ICD-11) uzależnienia od gier komputerowych, hazardu oraz kompulsywne zachowania seksualne (należy do nich m.in. kompulsywne oglądanie pornografii - red). Wśród nowych jednostek chorobowych nie znalazły się takie zachowania jak nałogowe zakupy, czy uzależnienie od mediów społecznościowych.
Co tak naprawdę sprawia, że jedne zachowania uznajemy za uzależniające, a inne nie? Jakie zmiany w mózgu są charakterystyczne dla uzależnień? O tym właśnie mówił dr hab. Mateusz Gola, przedstawiając m.in. wyniki badań dotyczących kompulsywnych zachowań seksualnych, uzależnienia od alkoholu i hazardu.
Wyniki badań
- Porównywaliśmy grupę osób zdiagnozowanych jako osoby z kompulsywnymi zachowaniami seksualnymi z osobami uzależnionymi od alkoholu, z osobami uzależnionymi od hazardu i z grupą kontrolną – mówił dr hab. Mateusz Gola podczas swego wykładu w ramach konferencji organizowanej przez Uniwersytet SWPS. Podkreślił, że porównano te osoby pod kątem różnic w budowie mózgu.
- Co ciekawe, w każdej z tych grup osób uzależnionych widzimy, w porównaniu do grupy kontrolnej, mniej substancji szarej, czyli liczby neuronów na centymetr sześcienny w korze przedczołowej (obszarach, które odpowiadają za kontrolę poznawczą, za możliwość powstrzymywania swoich impulsów i definiowania długoterminowych celów w swoim działaniu). I to jest wspólne dla tych wszystkich trzech grup osób z uzależnieniami. Bez względu na to czy to są uzależnienia behawioralne jak hazard, czy kompulsywne zachowania seksualne, czy jest to uzależnienie od alkoholu - mówił Mateusz Gola.
Dodał, że jeśli chodzi o kompulsywne zachowania seksualne to widzimy specyficzne zmiany w mózgu (także mniejszą ilość substancji szarej) w zakręcie obręczy - części mózgu, która odpowiada za monitorowanie własnego zachowania. - I tutaj, w tym zakręcie obręczy, te zmiany są bardzo silnie związane z nasileniem symptomów kompulsywnych zachowań seksualnych. Czyli im silniej ktoś doświadcza tych zachowań, tym ma mniej tej substancji szarej w tych obszarach – podkreśla dr hab. Gola.
Ekspert podkreślił jednocześnie, że powstaje pytanie czy te różnice w budowie mózgu wynikają z samego uzależnienia, czy też może są przyczyną uzależnienia. - Może jest tak, że ktoś ma je od urodzenia, wynikają one z jakichś konkretnych genów i w związku z tym jest bardziej podatny na uzależnienie. A być może jest tak, że rodzimy się z podobnym mózgiem i podobną korą przedczołową natomiast pewne zachowania sprawiają, że potem tej substancji jest mniej – zaznaczył dodając, że odpowiedzi na to pytanie nie znamy, że potrzebne, by były do tego badania podłużne.
Źródło: YouTube/Strefa Psyche Uniwersytetu SWPS
***
Nałogowe korzystanie z pornografii
Warto też przypomnieć wypowiedź dr. hab. Mateusza Goli dla portalu opornografii.pl podczas konferencji Stowarzyszenia Twoja Sprawa, która odbyła się w listopadzie 2018 r.. Ekspert podkreślał m.in., że wśród poszukujących pomocy w związku z kompulsywnymi zachowaniami seksualnymi, największą grupą są osoby mające problemy z pornografią i masturbacją. Całej wypowiedzi można posłuchać tutaj.
